ÇOCUKLUK ÇAĞI AŞILARINI NEDEN YAPTIRMALIYIM?

Aşılar, çocuklarımızı ciddi ve önlenebilir hastalıklardan korumanın en etkili yollarından biridir. Aşı takvimine uymak, sadece bireysel sağlık için değil, toplum sağlığı için de büyük önem taşır.

Aşılar, çocukları ve yetişkinleri kızamık, difteri, tetanoz, çocuk felci gibi ciddi hastalıklardan korur. Kayınvalidem 1935 doğumlu, 7 çocuğundan iki tanesini kızamık nedeniyle kaybetmiş. Onun dilinden "Köyümüze bi hastalık gelirdi çocuklar önce kızarır, yanar, sonra sararır, benzi solar, giderdi, kaybederdik." diyor. Adı da kızamıkmış diyordu. Bu hastalıklar (kızamık, difteri, tetanoz, çocuk felci), aşılar sayesinde büyük ölçüde kontrol altına alınmış olsa da, aşı yapılmadığında tekrar yayılma riski taşır.

Aşılar sadece bireyi değil, aynı zamanda toplumu da korur. Yeterli sayıda insan aşılandığında, hastalıkların yayılması engellenir. Buna sürü bağışıklığı denir.

Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan veya aşı olamayan bireyler (örneğin, bebekler veya kronik hastalar) bu korumadan faydalanır.

Aşılar, bulaşıcı hastalıkların yayılmasını durdurarak salgınları önler.

Çiçek hastalığı, Osmanlı döneminde de ciddi bir sağlık sorunu olarak görülüyordu. Hastalık, özellikle çocuklar arasında yüksek ölüm oranlarına neden oluyordu. Bu durum, Osmanlı hekimlerini ve halkını çiçek hastalığına karşı önlemler almaya yönlendirdi.

Osmanlı'da çiçek hastalığına karşı kullanılan yöntemlerden biri variolasyon adı verilen bir uygulamaydı. Variolasyon, hastalığı hafif geçiren bir kişiden alınan çiçek kabarcığı sıvısının sağlıklı bireylere deri altına enjekte edilmesiyle yapılırdı. Bu yöntem, kişiyi hastalığın ağır etkilerinden koruyarak bağışıklık kazandırmayı amaçlıyordu. Osmanlı'daki çiçek aşısı uygulamaları, İngiliz büyükelçisinin eşi Lady Mary Wortley Montagu tarafından Avrupa'ya tanıtıldı. Lady Montagu, 1717 yılında İstanbul'da bulunduğu sırada Osmanlı kadınlarının çocuklarını çiçek hastalığına karşı nasıl aşıladığını gözlemledi ve bu yöntemi İngiltere'ye taşıdı.

Onun sayesinde variolasyon yöntemi Avrupa'da da yaygınlaşmaya başladı.

Edward Jenner'in 1796'da inek çiçeği virüsünü kullanarak modern çiçek aşısını geliştirmesine ilham kaynağı olmuştur.

Aşılar, genellikle yıllarca süren araştırmalar ve testler sonucunda geliştirilir ve güvenilirliği kanıtlanmıştır. Aşıların yan etkileri genellikle hafif ve geçicidir (örneğin, hafif ateş veya enjeksiyon bölgesinde ağrı). Malesef günümüzde aşılar hakkında yanlış bilgilendirmeler, aşılanma oranlarını düşürebiliyor ve hastalıkların geri dönmesine neden olabilir. Bu nedenle, bilimsel gerçeklere dayalı bilgi paylaşımı çok önemlidir.

Aşı takvimi :

T.C. Sağlık Bakanlığı Aşı takvimi 2025

Meningokok aşısı ise özel sağlık kuruluşlarında veya eczanelerden temin edilerek uygulanabilir. Bu aşı ücretlidir ve doktor önerisiyle yapılır.

1. Konjuge Meningokok Aşısı (MenACWY): A, C, W ve Y serogrup tiplerine karşı koruma sağlar.

   Meningokok B Aşısı (MenB): B serogrup tipine karşı koruma sağlar.

Günümüzde aşıların otizme neden olabileceğiyle ilgili iddialar ortaya atılmaktadır. 1998 yılında bir İngiliz doktor, Andrew Wakefield, kızamık-kızamıkçık-kabakulak (KKK) aşısı ile otizm arasında bir bağlantı olduğunu iddia eden bir makale yayınladı. Ancak, bu makale daha sonra bilimsel hatalar ve etik ihlaller nedeniyle geri çekildi. Wakefield'ın tıbbi lisansı iptal edildi ve iddialarının bilimsel bir temeli olmadığı kanıtlandı. Dünya genelinde yapılan çok sayıda geniş çaplı araştırma, aşılar ile otizm arasında hiçbir bağlantı olmadığını göstermiştir. Örneğin, Danimarka'da 650.000'den fazla çocuk üzerinde yapılan bir çalışma, KKK aşısı ile otizm arasında hiçbir ilişki olmadığını açıkça ortaya koymuştur.

Ebeveynler, çocuklarınızın aşılarını düzenli takip edebilmek için:

Aile Hekimi veya Uzman Çocuk doktorunuz ile İletişim halinde olun: Aile hekimleri, çocukların aşı takvimini takip etmekte en büyük destekçileridir. Ebeveynler, düzenli kontroller için aile hekimleriyle iletişimde kalmalıdır.

Sağlık Bakanlığı Mobil Uygulamalarını kullanabilirsiniz: Türkiye'de Sağlık Bakanlığı'nın sunduğu mobil uygulamalar (örneğin, e-Nabız) üzerinden çocukların aşı takvimine kolayca erişilebilir.

Aşı Kartı: Çocukların aşı kartlarını düzenli olarak kontrol etmek ve saklamak, hangi aşıların yapıldığını ve hangilerinin yapılması gerektiğini takip etmeyi kolaylaştırır.

Aşılar, çocuklarımızın sağlıklı bir geleceğe adım atmasını sağlayan en güçlü araçlardan biridir. Bilinçli bir ebeveyn olarak, aşı takvimine uymak hem çocuğunuzun hem de toplumun sağlığını korumanıza yardımcı olur.